سابقه و هدف: باریکه های الکترونی به طور وسیعی جهت درمان سرطان های سطحی به کار می روند. منحنی درصد دوز عمقی(Percentage depth dose) (PDD) در درمان با الکترون در انرژی های بالا بر خلاف فوتون، دارای یک نقطه ماکزیمم مشخص نیست و یک محدوده عمقی را شامل می شود. هدف از این پژوهش به دست آوردن PDD با کمک یک رابطه تحلیلی بود تا بتوان با این رابطه وسعت ناحیه درمان و سایر فاکتورهای درمانی مانند عمق ماکزیمم دوز (Cdepth of maximum dose)، محتمل ترین انرژی (Cprodable Energy)، برد عملی (Practical Range)، عمق دوز 50 درصد (R50) را نیز محاسبه کرد.مواد و روش ها: اندازه گیری های PDD در بخش رادیوتراپی بیمارستان گلستان اهواز با دستگاه شتاب دهنده زیمنس پرایمس پلاس با استفاده از دوزیمتر اتاقک یونیزاسیون CC13 و با کمک فانتوم آب برای انرژی های 6، 9، 12، 15، 18 و 21 میلیون الکترون ولت و میدان های متفاوت در عمق های مختلف انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار MATLAB نسخه 7.8 تحلیل شدند.یافته ها: تابعی که بهترین برازش با داده ها را داشت انتخاب و با استفاده از این تابع dmax، Rp و R50 برای هر میدان و انرژی محاسبه شده و وابستگی آن ها به اندازه میدان و انرژی به دست آمد.استنتاج: ضرایب مربوطه نشان دادند که تابع چهار گوسی برازش خوبی با داده ها دارد (r2=0.99). افت سریع دوز بعد از یک ناحیه تقریبا یکنواخت مشاهده شد. منحنی دارای یک دنباله بود که علت آن آلودگی فوتونی است. نقاط R50 و Rp به دست آمده برای انرژی ها و میدان های مختلف با استفاده از تابع تحلیلی نشان داد که R50 به اندازه میدان و انرژی وابسته است اما Rp فقط به انرژی بستگی داشته و به تغییر میدان وابسته نیست.

مقدمه: اسید های هیومیک به علت اثرات مضر ناشی از حضور در آب حائز اهمیت بوده و تلاش های زیادی جهت حذف این مواد قبل از مرحله گندزدایی انجام شده است. هدف این مطالعه بررسی کارایی پرتوهای پرانرژی الکترونی در حذف اسیدهیومیک از محلول های آبی است.روش بررسی: در این مطالعه تجربی که در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد از اسیدهیومیک محصول شرکت سیگما آلدریچ استفاده و بعد از تهیه محلول استوک در شرایط قلیایی، غلظت های mg/L 10، 25 و50 اسیدهیومیک تهیه شد. در این مطالعه، اثر میزان دز جذبی 1، 3، 6، 9 و 15 کیلوگری بر حذف اسیدهیومیک در pH 8 بررسی گردید. سپس جذب آن ها قبل و بعد ازپرتودهی در طول موج 254 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر UV-Visible سنجش شد. پس از انجام آزمایش ها، از نرم افزارهای Excel و SPSS برای تجزیه وتحلیل داده ها و رسم نمودارها استفاده گردید.یافته ها: بررسی اثر pH (10-4) بر کارایی پرتوهای پرانرژی الکترونی در حذف اسیدهیومیک نشان داد که راندمان حذف در pH های مختلف دارای تغییرات جزئی است و بیشترین راندمان حذف در 8= pH مشاهده شده و اختلاف معنادار آماری (P³0.05) بین مقادیر راندمان در pH های مختلف مشاهده نگردید. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که با افزایش دز جذبی پرتو از 1 به 15 کیلوگری، راندمان حذف اسیدهیومیک افزایش و با افزایش غلظت اسیدهیومیک از mg/L 10 به 50، راندمان حذف کاهش می یابد. سینتیک واکنش تجزیه اسیدهیومیک در حضور پرتوهای پرانرژی الکترونی با سینتیک شبه درجه دوم مطابقت دارد.نتیجه گیری: از این مطالعه می توان نتیجه گرفت که پرتودهی با پرتوهای پرانرژی الکترونی، تکنولوژی مناسبی برای تصفیه نمونه های محیطی آلوده شده توسط اسیدهیومیک می باشد.

مقدمه: هنگام پرتودرمانی با پرتوهای ایکس مگاولتاژ فوتونها در مسیر خود با ساختارهای مختلفی برخورد می کنند که منجر به تولید الکترونهای آلوده کننده می شوند. این الکترون ها دز جذبی پوست را بالا می برند. به منظور کاهش آلودگی الکترونی روشهای مختلفی از جمله استفاده از فیلترها، میدان مغناطیسی و کیسه هلیوم پیشنهاد شده است که در این پژوهش اثر میدان مغناطیسی بر دز سطحی حاصل از پرتوهای ایکس شتاب دهنده نپتون 10 PC مورد مطالعه قرار گرفته است.مواد و روشها: در این مطالعه برای تولید میدان مغناطیسی از آهنرباهای بسیار قوی نئودیمیوم بور آهن (NdFeB) استفاده شد که بر روی نگهدارنده ای که طراحی و ساخته شد نصب گردیدند. دزیمترها نیز با استفاده از اتاقک یونیزاسیون پین پوینت مدل 31006 و در فانتوم آب اسکن دیترونیکس مدل RFA-300 انجام گردیدند. همچنین اثر کیسه پر از هلیوم که جایگزین هوای بین سر دستگاه و سطح فانتوم گردید مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: نتایج حاصل از دزیمتری ها نشان داد که استفاده از میدان مغناطیسی قادر است دز سطحی را در میدان های 20´20, 10´10 و 25´25 سانتی متر مربع به ترتیب 18.3, 10.7 و 13.3 درصد کاهش دهد. همچنین زمانی که میدان مغناطیسی بطور هم زمان با کیسه پر از هلیوم بکار می رود دز سطحی در هر سه میدان مورد مطالعه بیشتر از کاربرد میدان مغناطیسی تنها کاهش می یابد.بحث و نتیجه گیری: با مقایسه با مطالعات قبلی انجام شده توسط سایر پژوهشگرن می توان نتیجه گرفت که شدت میدان مغناطیسی استفاده شده در این مطالعه برای حذف تقریبا همه الکترونهای آلوده کننده ناشی از سر دستگاه کافی می باشد. همچنین با توجه به اینکه میزان آلودگی الکترونی ناشی از ستون هوای بین سر دستگاه شتاب دهنده نپتون در SSD=100 سانتی متر تنها 3-2 درصد است در حالی که میزان آلودگی الکترونی ناشی از سر دستگاه چندین برابر این مقدار و بین 10.7 تا 18.3 درصد برای میدان های مختلف محاسبه شده است لذا علی رغم اینکه استفاده از هر دو عامل میدان مغناطیسی و کیسه هلیوم بهترین شرایط را برای کاهش آلودگی الکترونی ایجاد می کد اما به منظور ممانعت از انسداد میدان نوری توسط کیسه هلیوم استفاده از میدان مغناطیسی به تنهایی کافی به نظر می رسد.

در تحقیق حاضر روشی برای شبیه سازی مونت کارلو میکوساختار نواحی اطراف جوش آلیاژهای آلومینیوم 5010 و6063 توسط پرتوهای الکترونی پرانرژی مورد مطا لعه قرار گرفته است. نمونه های جوشکاری شده از هر آلیاژ توسط شتاب دهنده خطی رودوترون در مدت زمان 5 ثانیه و شدت جریان mA6 با انرژی ثابت MeV10 بصورت استاتیک تحت پرتودهی با شدت های متفاوت گردید. مقایسه نتایج بدست آمده از شبیه سازی و نتایج تجربی، نشان دهنده مناسب بودن روش شبیه سازی می باشد.

در تحقیق حاضر امکان سخت کردن ضربه ای نواحی اطراف جوش در آلیاژهای آلومینیم 5010 و 6063 توسط پرتوهای الکترونی پرانرژی مورد مطالعه قرار گرفته است. نمونه های جوشکاری شده از هر آلیاژ توسط شتاب دهنده الکترون غیرخطی رودوترون در مدت زمان 5 ثانیه و شدت جریان 6mA با انرژی ثابت 10MeV بصورت استاتیک تحت پرتوهی با شدت های متفاوت گردید. نتایج حاصل از آزمایش سختی سنجی روی نمونه ها نشان می دهد که بیشترین افزایش سختی در نواحی اطراف جوش آلیاژ 6063 بعد از اعمال پرتوهای الکترونی در دز KGY 69.99 ایجاد گردید. نتایج مطالعات انجام شده روی نمونه ها توسط آزمایشهای متالوگرافی، تحلیل گر تصویری، میکروسکوپ الکترونی روبشی و میکروسکوپ الکترونی عبوری حاکی از آن است که سخت کردن ضربه ای در نمونه ها ایجاد نشده و افزایش سختی ایجاد شده ناشی از اثر پرتوهای الکترونی بر روی ماده است.

در این مقاله دزیمتری میدان پرتو از طریق اندازه گیری رادیکال های آزاد القاء شده در هیدروسکی آپاتیت مصنوعی با بهره گیری از طیف بینی تشدید اسپین الکترون یا تشدید پارامغناطیسی الکترون (EPR) مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا نانو پودر هیدروسکی آپاتیت مصنوعی (HAP) به روش سل – ژل تهیه و پس از آمایش حرارتی، توزین و بسته بندی شد. در ادامه، نمونه ها با پرتوهای گامای حاصل از چشمه کبالت – 60 و باریکه الکترونی به انرژی MeV 10 با دزهای جذبی متفاوت، در محدوده دزهای بالا پرتودهی و شدت علامت تشدید پارامغناطیسی الکترون نمونه های پرتودیده در دمای اتاق و در مجاورت هوا اندازه گیری شد. سپس تغییرات شدت علامت تشدید پارامغناطیسی الکترون به صورت دامنه نقطه به نقطه علامت رسم و با نمونه های آلانین و پودر استخوان مقایسه گردید. نتایج به دست آمده از این بررسی نشان داد که شدت علامت تشدید پارامغناطیسی الکترون نمونه مورد بررسی در مقایسه با پودر استخوان و آلانین به مراتب بالاتر بوده و نسبت به آن ها در دز جذبی بالاتری به حالت اشباع می رسد.

هدف: بررسی اثر لیزر کم توان هلیوم نئون بر ساخت رشته های کلاژن توسط سلولهای فیبروبلاست در خلال ترمیم تاندونمواد و روشها: تاندون آشیل پای راست 12 سر خرگوش نر نژاد Dutch پس از بیهوشی از 1.5 سانتیمتری محل اتصال به استخوان کالکانئوس قطع شد. سپس تاندون قطع شده توسط نخ بخیه نایلون مونوفیلامان 4 صفر به روش زده Modified Kessler بخیه زده شد. حیوانات به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. در گروه کنترل درمان معمولی انجام شد و در گروه آزمایش علاوه بر درمان مذکور، محل زخم نیز روزانه در معرض تابش پرتوهای لیزر کم توان هلیوم – نئون با طول موج 632.8 نانومتر و انرژی 10 mg/cm قرار گرفت.پس از کشتن حیوانات در روزهای 14 و 21 نمونه ها برای مطالعه و بررسی توسط میکروسکوپ الکترونی پردازش شدند.یافته ها: انرژی فوتونهای نور لیزر می تواند حالت ارتعاشی و شکل مولکولها را تغییر داده منجر به پاسخهای بیولوژیک گوناگون شوند. پرتوهای لیزر کم توان هلیوم نئون با داشتن آثار تحریکی فوتوبیولوژیک بر واکنشهای بیوشیمیایی موثر در فرآیند ساخت کلاژن موجب توسعه و گسترش قابل ملاحظه RER (Rough Endoplasmic Reticulum) می شود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این بررسی می توان گفت که پرتوهای لیزر کم توان موجب تسریع فرآیند ساخت کلاژن و همچنین افزایش قطر فیبریلها می شود (P=0.043).

مقدمه: در پرتودرمانی با استفاده از اشعه ایکس پر انرژی هدف اعمال دوز بالا به تومور و بافت سرطانی میباشد و سعی بر اینست که از رسیدن دوز بالا به بافت های سالم و پوست جلوگیری شود با وجود این بدلیل وجود الکترونهای آلوده کننده همراه پرتوهای ایکس امکان دارد که دوز پوست تا حد زیادی افزایش یابد بطوری که خاصیت حفاظت از پوست پرتوهای ایکس پر انرژی که یکی از مزایای استفاده از آنها در پرتودرمانی با شتابدهنده می باشد، از بین برود. یکی از ارزانترین روش هایی که برای کاهش الکترونهای آلوده کننده پیشنهاد میشود استفاده از یک فیلتر با عدد اتمی متوسط به بالا است. در این مطالعه اثر فیلترهایی از جنس سرب، مس و آلومینیوم با ضخامت های مختلف بر روی دوز سطحی حاصل از پرتوی ایکس شتابدهنده نپتون با انرژی نامی 9 مگاولت مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اثر کیسه پلاستیکی حاوی گاز هلیوم زمانی که جایگزین ستون هوای بین سر شتابدهنده و سطح پوست می شود مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: در این پژوهش یک نگهدارنده فیلتر از جنس پرسپکس ساخته شد. همچنین دوزیمتری توسط یک آشکارساز PTW PinPoint با حجم حساس بسیار کم 0.015 cm3 انجام شد. از فانتوم آب Scanditronix همراه با نرم افزار RFA Plus برای محاسبه مقادیر درصدهای دوز عمقی استفاده گردید. همچنین یک کیسه پلاستیکی بسیار نازک به شکل مکعب مستطیل ساخته شد تا بعنوان کیسه هلیوم در مطالعه مورد استفاده قرار گیرد.نتایج: نتایج دوزیمتری در فانتوم آب با استفاده از اتاقک یونیزاسیون بسیار کم حجم PTW PinPoint نشان داد که در بین فیلترهای سربی فیلتری به ضخامت 0.4 میلی متر بیشترین کاهش دوز سطحی را ایجاد می کند. این فیلتر قادر است که Ds (دوز سطح نسبت به دوز ماکزیمم) را در میدان های 10×10، 20×20 و 25×25 سانتیمتر مربع به مقدار 5.7، 7.9 و %9.6 کاهش دهد. همچنین استفاده همزمان از فیلتر سربی به ضخامت 0.4 میلی متر و کیسه هلیوم کاهش بیشتری در دوز سطحی ایجاد می کند به طوریکه Ds را در سه میدان 10×10، 20×20 و 25×25 سانتیمتر مربع به اندازه 6.3، 10.1 و %12.3 کاهش می دهد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده میتوان گفت که بهترین فیلتر برای کاهش آلودگی الکترونی و دوز سطحی برای شتابدهنده نپتون 10PC فیلتری از جنس سرب به ضخامت 0.4 میلی متر می باشد. همچنین با توجه به اینکه فیلتر سربی به ضخامت 0.4 میلی متر وقتی همراه با کیسه هلیوم استفاده شود تنها به میزان چند درصد موجب کاهش دوز سطحی می شود 0.6)، 2,2 و 2.7 درصد به ترتیب در میدان های 10×10، 20×20 و 25×25 سانتی متر مربع(، لذا می توان نتیجه گرفت که برای شتابدهنده مذکور سهم الکترونهای ثانویه ناشی از برخورد فوتون ها در ستون هوای بین سر شتابدهنده و فانتوم آب بسیار کمتر از آلودگی الکترونی ناشی از سر شتابدهنده می باشد.